Γράφει ο Αλέξανδρος Μωρέλλας, δημοσιογράφος, χομπίστας αναλυτής της Premier League & μέλος της Πανελλήνιας Λέσχης Φίλων Liverpool.
Ήταν Οκτώβριος του 2015, όταν ο Klopp σε εκείνο το αξέχαστο μήνυμά του προς τους οπαδούς των Reds είχε εκφράσει το όραμά του για τον σύλλογο και τους φιλάθλους του, το οποίο συμπυκνωνόταν στη περιβόητη φράση «We have to change from doubters to believers». Η αμφισβήτηση, η απαισιοδοξία, η σχεδόν με κατεβασμένα χέρια αποδοχή της κακής μας μοίρας σχεδόν κάθε σεζόν και η σκληρή κριτική απέναντι σε όλους και σε όλα, θα έπρεπε σιγά σιγά να δώσουν τη θέση τους στην πίστη, το πάθος, την στήριξη, την κατανόηση και την υπομονή. Και η αλήθεια είναι πως ο κόσμος της Liverpool ειδικά υπομονή έκανε αρκετή και με τον Γερμανό στο τιμόνι.
Πέρασαν περίπου 4 χρόνια μέχρι τελικά ο Klopp να κρατήσει την υπόσχεσή του, να φέρει δηλαδή τον πρώτο μεγάλο τίτλο στο Merseyside και η αμφισβήτηση να παραχωρήσει οριστικά και αμετάκλητα τη θέση της στην πίστη και την απεριόριστη στήριξη στον «normal one», όπως αποκάλεσε ο ίδιος τον εαυτό του στην παρθενική του συνέντευξη τύπου ως προπονητής των Reds. Και χάρη σε εκείνον, η στήριξη δεν περιοριζόταν μόνο στον ίδιο και τους παίκτες, αλλά και σε κάθε ανθρώπινο όν που βρισκόταν στο οικοσύστημα του συλλόγου: από τον ξεναγό στο μουσείο, τους φυσικοθεραπευτές και τους βοηθούς προπονητές, μέχρι τους Αμερικανούς της FSG.
Είχαν προηγηθεί, ωστόσο, πολλά ενθαρρυντικά γεγονότα πριν την κατάκτηση του Champions League το 2019, τα οποία έδιναν την αίσθηση πως ήμασταν και πάλι σε καλό δρόμο: Ένας (χαμένος έστω) τελικός στο Europa League, ένας (χαμένος έστω) τελικός στο Champions League, ένας (χαμένος έστω) τελικός League Cup, μια προσεκτική, αλλά εξαιρετική ανανέωση του έμψυχου δυναμικού, καθώς και η θεαματική απόκτηση μιας αγωνιστικής ταυτότητας που κατέτασσε τη Liverpool της τετραετίας 2018-2022 ως μια εκ των κορυφαίων ομάδων όλων των εποχών, όχι μόνο στην ιστορία του συλλόγου, αλλά και του αγγλικού πρωταθλήματος γενικότερα. Γιατί ακόμα και στην κακή της παρένθεση, τη σεζόν 2020-21, η σταθερότητα στη φυσιογνωμία και τα χαρακτηριστικά αυτής της ομάδας έμεινε αναλλοίωτη με συνέπεια να αγγίξει το 2021-22 το ασύλληπτο quadruple.
Παρόλα αυτά, οι δυο οδυνηρές απώλειες τίτλων στο τέλος του 2022, η καταστροφική σεζόν που ακολούθησε το 2022-23, η κουραστική μεταγραφική πολιτική και τα επικοινωνιακά κόλπα της ανεκδιήγητης FSG τα τελευταία 4 χρόνια, οι ακατανόητες και μέτριες επιλογές παικτών, η αποδυνάμωση του ρόστερ, και, κυρίως, η ανάληψη εσχάτως της ευθύνης για όλα τα παλαβά που συμβαίνουν στον σύλλογο από τον Jurgen Klopp, έχουν διχάσει τον κόσμο της ομάδας, που με αθόρυβα, αλλά σταθερά βήματα μετατρέπεται ολοένα και περισσότερο από believer σε doubter. Τι θα γίνει με τη μεσαία γραμμή; Γιατί ξοδεύτηκαν τόσα χρήματα σε Nunez – Szoboszlai; Γιατί η ομάδα δεν μπαίνει στη διεκδίκηση κορυφαίων παικτών όπως ο Valverde και ο Rice; Γιατί κάθε χρονιά τα 2/3 του ρόστερ περνάνε από το νοσοκομείο; Θα αποκτήσουμε ελκυστική αγωνιστική ταυτότητα στη μετά Mane-Firmino εποχή; Γιατί πρέπει να πουλήσουμε τον πιο αξιόπιστο μέσο μας 3 βδομάδες πριν την έναρξη της Premier League; Γιατί από το rebuilding περάσαμε πάλι σε ενίσχυση με το σταγονόμετρο; Τα βλέπει ο Klopp τα κενά ή κι αυτός έχει συμβιβαστεί να φτιάξει ένα σύνολο που θα διεκδικεί την 5η θέση; Και τελικά, πόσο πιθανό είναι με τα έως τώρα δεδομένα η Liverpool να ξαναπάρει πρωτάθλημα ή Champions League στα επόμενα 3 χρόνια που λήγει το συμβόλαιο του Γερμανού;
ΦΑΚΕΛΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ: ΘΑ ΒΡΕΙ ΝΕΑ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Ο KLOPP;
Η παρακαταθήκη του Klopp και η συνεισφορά του στην κόκκινη ιστορία είναι αδιαμφισβήτητα μεγάλες με την τροπαιοθήκη των Reds να γεμίζει με έναν τίτλο σε κάθε κατηγορία. Το Champions Wall εμπλουτίστηκε, με τη Liverpool να θυμίζει τον γίγαντα που ξύπνησε μετά από 30 χρόνια. Είναι αρκετός, όμως, ο μέχρι σήμερα απολογισμός ή ακόμη περισσότερο, θα είναι αρκετός αν παραμείνει ο ίδιος μέχρι το 2026 που λήγει το συμβόλαιο του Γερμανού; Προφανώς όχι. Ούτε για την αξία του Klopp, ούτε για το μέγεθος της Liverpool οι 6 τίτλοι, μόλις 2 κορυφαίοι (Champions League/Premier League) μέσα σε 11 χρόνια θα μπορούν να θεωρηθούν αρκετοί. Γι’ αυτό και ο κόσμος της Liverpool ένιωσε μεγάλη χαρά και αισιοδοξία μετά την τελευταία ανανέωση συμβολαίου του κόουτς, καθώς αισθάνθηκε πως o Γερμανός έχει δίψα και όρεξη να χτίσει την ομάδα από την αρχή. Συμβαίνει αυτό όμως μέχρι τώρα;
Ο Jurgen χρειάστηκε 3 χρόνια για να βάλει τις βάσεις και να αλλάξει ολοκληρωτικά την ομάδα που αναλάμβανε το 2015. Κάθε μεγάλη αλλαγή, κάθε μεγάλη τομή στον ομαδικό πρωταθλητισμό, τόσο παίρνει. Ακόμα και οι ομάδες – σκάνδαλο που ξοδεύουν αφειδώς και ανεξέλεγκτα δισεκατομμύρια για να ανανεώσουν το ρόστερ τους σε ένα καλοκαίρι, δεν είδαν άμεσα αποτελέσματα. Κάπως έτσι με μεθοδικό και σταθερό τρόπο, με στρατηγικό πλάνο και προσεκτικές κινήσεις, από τον Christian Benteke, τον Danny Ings, τον Nathaniel Clyne, τον Luis Alberto και τους υπόλοιπους παίκτες που βρήκε ο Klopp τον Οκτώβριο του ’15, περάσαμε στον Mane, τον Salah, τον Virgil και στο χρυσό ρόστερ της 4ετίας 2018-2022. Βοήθησαν σε αυτό φυσικά και οι πανάκριβες πωλήσεις των Luis Suárez και Philippe Coutinho, όπως και το χέρι που έβαλε αξιοπρεπώς στην τσέπη η FSG. Το αγωνιστικό αποτέλεσμα; Αδιάκοπο pressing, πίεση ψηλά, έκρηξη και transition, ανεπανάληπτο παιχνίδι από τις πτέρυγες, ανελέητη αξιοποίηση των full backs, χαλύβδινη άμυνα, επιθετική ταυτότητα σε ένα ανελαστικό 4-3-3 και μια συγκλονιστική επιμονή μέχρι το ‘95 για τη νίκη, ήταν τα χαρακτηριστικά της πιο εντυπωσιακής Liverpool των τελευταίων 30 ετών.
Ο κύκλος εκείνος, ωστόσο, σήμερα που μιλάμε δείχνει να έκλεισε με παίκτες σύμβολα αλλά και παίκτες που επένδυσε πολλά σε αυτούς η ομάδα, να μην βρίσκονται πια στο Merseyside: Mane, Firmino, Henderson, Milner, Wijnaldum, Keyta, Ox, Origi, σύντομα και Fabinho. Ενώ κάποιοι άλλοι, όπως ο Virgil και ο Trent βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερο αγωνιστικό επίπεδο από αυτό που μας είχαν συνηθίσει. Παράλληλα, το 4-3-3 δεν αποτελεί το μόνο formation που εμπιστεύεται πια ο Klopp με το 4-2-3-1 να αποτελεί το βασικό αγαπημένο από τους πειραματισμούς του.
Ποιο είναι το νέο αγωνιστικό προφίλ που θέλει να δώσει ο Klopp στη Liverpool; Υπάρχει ή κινείται ψάχνοντας αποσπασματικές προσθήκες; Τα δεδομένα από τα 3 τελευταία αγωνιστικά παράθυρα συνηγορούν πως μάλλον συμβαίνει το 2ο.
Καλοκαίρι 2022: Η Liverpool ουσιαστικά ενισχύεται με 1 μόνο παίκτη ενδεκάδας τον Darwin Núñez, δαπανώντας όλο το μπάτζετ που είχε εξοικονομήσει από τις πωλήσεις των Mane-Williams-Minamino-Grujic. Επιτέλους αποκτούσαμε σέντερ φορ κάτι που προμήνυε και αλλαγή στο formation που θα έπαιζε ο Klopp. Παρ’ όλα αυτά, τίποτα από τα παραπάνω δεν συνέβη. Ο Ουρουγουανός σέντερ φορ πέτυχε μόλις 9 γκολ τη σεζόν που μας πέρασε στην Premier League και έτσι δικαιωματικά πήρε και τη φανέλα με το νούμερο 9 για τη σεζόν που έρχεται. Αλλά για να μην τον αδικούμε κι ως σέντερ φορ δεν έπαιξε πολύ. Ο τραυματισμός των Diaz – Jota ανάγκασε τον Klopp να τον χρησιμοποιήσει και πάλι σε 4-3-3 διάταξη ως αριστερό εξτρέμ, πράγμα που στέρησε από το κέντρο της επίθεσης το εντυπωσιακό κορμί του, και ιδιαίτερα τη εξαιρετική ικανότητά του στο ψηλό παιχνίδι.
Το ίδιο καλοκαίρι, ο Klopp διαγιγνώσκει δημοσίως πληρότητα στα χαφ, επιτίθεται σε όποιον είχε αντίθετη άποψη, δικαιολογώντας την άρνηση της FSG να ενισχύσει την ομάδα, παρά την ταπεινωτική απώλεια 2 σημαντικών τίτλων ακριβώς εξαιτίας της εξάντλησης όλων των αποθεμάτων που είχαν οι 3 καθαρόαιμοι κεντρικοί μας, Fabinho-Henderson-Milner. Οι Thiago – Keyta δεν λογίζονται, οι άνθρωποι ήταν guest stars σε όλη τη θητεία τους στο Anfield μέχρι σήμερα. Στα μισά του δρόμου ο Klopp παραδέχεται το λάθος του, αλλά πλέον ήταν αργά. Είχαν χαθεί από νωρίς όλοι οι τίτλοι της σεζόν 2022-23, όπως και οι ρεαλιστικές ελπίδες για την 4η θέση.
Ιανουάριος 2023: Και ενώ όλοι περίμεναν να γίνει κάποια κίνηση στα χαφ, έρχεται μίας από τις πιο περίεργες κατά την ταπεινή μου γνώμη μεταγραφές των τελευταίων ετών, αυτή του Cody Gakpo. Άλλο ένα αριστερό εξτρέμ, που ούτε την ευελιξία και την δεινότητα στο σκοράρισμα του Jota έχει, ούτε την ντρίπλα και την τεχνική του Diaz. Τι διαθέτει; Κάπως καλύτερη πάσα, από τους 2 ανταγωνιστές του, ενώ όπως και ο Jota μπορεί να παίξει και στον άξονα. Κεφαλιά; Γιοκ. Τελειώματα; Μέτρια. Ταχύτητα; Όχι κάτι αξιοσημείωτο μέχρι τώρα. Παρόλα αυτά, για να μην τον αδικούμε κι αυτόν, ας περιμένουμε να τον δούμε φέτος, στην πρώτη ολοκληρωμένη σεζόν του με τους Reds για να βγάλουμε συμπεράσματα.
Καλοκαίρι 2023:Η φετινή μεταγραφική σεζόν ξεκινά με την πεποίθηση ότι το πάθημα έγινε σε όλους μάθημα και η διοίκηση με την τεχνική ηγεσία θα ξεκινήσουν την ενίσχυση από το κέντρο. Και η αλήθεια είναι πως αυτή η πεποίθηση εδραιώθηκε με την απόκτηση του Alexis Mac Allister. Ενός -κατά την ταπεινή μου και πάλι γνώμη- μέτριου παίκτη, που δεν δικαιολογεί πανηγυρισμούς και θριαμβολογίες, ειδικά όταν στην αγορά υπήρχαν διαθέσιμοι μέσοι όπως ο Rice, ο οποίος θα έβαζε τη Liverpool ξανά στο κάδρο των διεκδικητών του τίτλου. Ωστόσο, ήταν μια προσθήκη. Κάτι είναι και αυτό. Όμως, εκεί που περιμέναμε να μας έρθει ακόμη ένα τουλάχιστον χαφ, ξαφνικά πωλείται ο Henderson (σε μια ντροπιαστική για αρχηγό της Liverpool μεταγραφή σε σύλλογο της Σαουδικής Αραβίας), ενώ τον ίδιο προορισμό χώρας φαίνεται πως έχει και το πιο αξιόπιστο χαφ που είχες στη μετά- Gerrard εποχή, ο Fabinho! Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η ομάδα δαπανά 70 εκατομμύρια (!!) για να φέρει το αίνιγμα που ακούει στο όνομα Szoboszlai, θυμίζοντας τα χρόνια που η Liverpool βρέξει – χιονίσει θα είχε στο ρόστερ της έναν Νορβηγό παίκτη. Έτσι και τώρα πρέπει να έχει έναν ποδοσφαιριστή, ο οποίος προέρχεται από ομάδα που σπονσοράρει η Red Bull! Έφυγε ο Keyta, που ήρθε από τη Λειψία, και ο Minamino πέρσι που ήρθε από τη Salzburg; Ε, ας έρθει Szoboszlai που έχει παίξει και για τις δύο! Ναι, διαθέτει ένα καλό σουτ το παιδί, αλλά όποιος τον έχει δει αναφέρει πως έχοντας αγωνιστεί σε πιο «σε μαρκάρω με τα μάτια» πρωταθλήματα θα δεινοπαθήσει στη Premier League. Άλλος ένας επιθετικός μέσος, αλλά όχι δεκάρι, που έρχεται να προστεθεί στη δημιουργική διάσταση της ομάδας.
Όλες οι παραπάνω επιλογές, αγορών και πωλήσεων, κατά δική του δήλωση έχουν την υπογραφή του Jurgen Klopp, οποίος διαβεβαίωσε ότι θα γίνουν μεταγραφές τις επόμενες 3 εβδομάδες! Όταν θα δηλαδή θα παίζεις ήδη το εναρκτήριο παιχνίδι με την Chelsea! Και τα ερωτήματα παραμένουν: Τι θα γίνει στο κέντρο της άμυνας όπου ο Virgil δείχνει κάθε χρόνο και λιγότερο καλός μετά τον σοβαρό τραυματισμό του, ο Konate είναι ασταθής, ο Matip αίνιγμα και ο Gomez παραπαίει; Τι θα γίνει στο δεξί άκρο, όπου ο Trent φαίνεται να μην μπορεί να ανταποκριθεί αμυντικά και να απολαμβάνει καλύτερα τη μετάθεσή του σε πιο κεντρικό / ελεύθερο ρόλο; Τι θα γίνει με τα αμυντικά χαφ, αφού την ώρα που μιλάμε δεν διαθέτουμε κανένα αν φύγει ο Fabinho; Εκτός κι αν η απάντηση είναι να βασιστούμε στον 18χρονο Bajcetic. Θα αποκτήσουμε επιτελικό μέσο ή ελπίζουμε ότι ο Thiago για πρώτη φορά εδώ και 5-6 χρόνια θα κάνει σεζόν χωρίς τραυματισμό (αν υπήρξε ποτέ μια τέτοια); Είμαστε βέβαιοι ότι ο Salah θα συνέλθει επιτέλους ή πρέπει να πάρουμε κι ένα δεξί εξτρέμ για εναλλακτική; Και τελικά η τριάδα Diaz-Nunez-Salah θα είναι το ίδιο ελκυστική και αποτελεσματική όσο ήταν εκείνη των Mane-Firmino-Salah; Ποια θα είναι η αγωνιστική ταυτότητα της Liverpool στα επόμενα 3 χρόνια; Θα μπορέσει άραγε να κοντράρει στα ίσα τη City, την Chelsea που απέκτησε σοβαρό προπονητή, την Arsenal και τη United εντός των αγγλικών τειχών; Θα ξαναπαίξει Champions League; Μην περιμένετε αυτές τις ερωτήσεις να τις απευθύνει κάποιο από τα δημοσιογραφικά φερέφωνα στον Jurgen. Αυτοί μόνο λιβανιστήρι.
ΦΑΚΕΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ: KΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΟΙ ΜΕ ΤΗΝ FSG (;)
Αν συνεχιστεί η λογική Moneyball των καβουροαμερικανών που εδώ και 5 χρόνια μας πάνε τρεις το λάδι τρεις το ξύδι, το κείμενο αυτό δεν έχει καμία αξία. Η απάντηση στις παραπάνω ερωτήσεις είναι μονολεκτική. «Όχι». Θα πάρει άλλο πρωτάθλημα η Liverpool μέχρι το 2026; «Όχι». Θα κατακτήσει το Champions League; «Όχι». Θα ξαναβγεί καν στο Champions League η Liverpool τις επόμενες 3 σεζόν; «Ίσως». Αλλά μάλλον όχι κι όλες. Τα 12 χρόνια της FSG στο τιμόνι του συλλόγου είχαν μια ηχηρή επιτυχημένη παρένθεση στο μέσο τους, χωρίς όμως διάθεση να της δώσουν συνέχεια. Ξεκίνησαν ανορθόδοξα προσπαθώντας να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα της προηγούμενης τραγικής διοίκησης, ξόδεψαν πολλά λεφτά σε κακές μεταγραφές, έβαλαν ωστόσο την ομάδα στο σωστό δρόμο επιλέγοντας για προπονητή τον Klopp επενδύοντας και στις υποδομές. Ο Γερμανός μάγος, κατάφερε με ελάχιστα χρήματα για τα δεδομένα της Premier League και αξιοζήλευτο net spending να φέρει τους Reds κυριολεκτικά στην κορυφή του κόσμου, γράφοντας για μια 4ετία χρυσές σελίδες στην ιστορία τους. Στο όμορφο παραμύθι όμως μπήκε βίαιο τέλος, καθώς τόσο το νοσηρό κι αδηφάγο concept της European Super League, όσο και το αβέβαιο περιβάλλον που προκάλεσε η πανδημία, έβαλαν απότομο φρένο σε κάθε σκέψη για άνοιγμα ή επένδυση από την πλευρά των Αμερικανών, οι οποίοι ακολουθούν το πιο συντηρητικό μοντέλο μεταγραφών στον ποδοσφαιρικό πλανήτη καταδικάζοντας την Liverpool όχι απλά σε στασιμότητα αλλά σε οπισθοδρόμηση.
Ουδείς ισχυρίστηκε πως ο γερο-Henry πρέπει να πάει στο άλλο άκρο και να υποθηκεύσει τα ασημικά και τα όνειρα του συλλόγου με δάνεια και αεριτζίδικα χρήματα. Παρ’ όλα αυτά, μετά την είσοδο της Redbird Capital στο μετοχικό σχήμα και τη γερή ένεση των 735 εκατομμυρίων λιρών στα ταμεία της FSG, θα περίμενε κανείς με μια μικρή ανακεφαλαιοποίηση, ο μεταγραφικός κουμπαράς να είχε αποκτήσει τα κεφάλαια εκείνα που θα μας επέτρεπαν να κάνουμε το βήμα παραπάνω και να φτιάξουμε τη δυναστεία την οποία σήμερα έχει δημιουργήσει η Manchester City. Αντίθετα, οι Αμερικανοί στοχεύοντας μόνο στην εκ τους ασφαλούς αύξηση της χρηματιστηριακής αξίας της Liverpool και στα έσοδα από χορηγούς και το Champions League αρκέστηκαν στα μαγικά του Klopp βγάζοντας από τη μύγα ξίγκι. Ο ανταγωνισμός ωστόσο μεγάλωσε και αυτή τη στιγμή, ούτε αυτά τα έσοδα είναι δεδομένα.
Εν κατακλείδι, η Liverpool στον νέο κύκλο που ανοίγει δείχνει να μην έχει τον στρατηγικό σχεδιασμό, την πυξίδα και τα χρήματα που διέθετε την 3ετία 2015-18 προκειμένου να ανανεώσει το ρόστερ της. Οι μεταγραφικές επιλογές του Klopp αναδεικνύουν άλλοτε έλλειψη καλού scouting, άλλοτε έλλειψη χρημάτων και σε κάθε περίπτωση απουσία μιας συγκεκριμένης αγωνιστικής ταυτότητας που πρέπει να υπηρετηθεί. Από τις Ακαδημίες ξηρασία, από την εξωτερική ποδοσφαιρική αγορά νηνεμία. Μόνη ελπίδα, να αλλάξει μυαλά η FSG ή κάποιος από την ομάδα να τους πείσει πως αν φέτος δεν επενδυθούν σοβαρά κεφάλαια στον σύλλογο, η απόσταση με την 4άδα θα μεγαλώσει. Και η διαδικασία μετατροπής μας από believers to doubters να είναι πια μη αναστρέψιμη. Προς όλους.