Γράφει ο Αλέξανδρος Μωρέλλας, δημοσιογράφος, χομπίστας αναλυτής της Premier League & μέλος της Πανελλήνιας Λέσχης Φίλων Liverpool.

Ήταν καλοκαίρι του 2012 όταν ο Jordan Henderson, μετά το τέλος της πρώτης του σεζόν με την κόκκινη φανέλα, έβλεπε τον νέο τότε προπονητή της Liverpool Brendan Rodgers να του προτείνει να λοξοκοιτάξει προς την πόρτα της εξόδου, με κίνητρο μία πιθανή μεταγραφή στη Fulham. Με 37 αγώνες στην πλάτη στην πρώτη του κιόλας σεζόν, ο Hendo έπεφτε χωρίς υπερβολή από τα σύννεφα, καθώς τόσο το γεμάτο ντεμπούτο του όσο και η πίστη στον εαυτό του, δεν συνηγορούσαν σε μια τέτοια εξέλιξη. Ίσως για αυτό και ο ίδιος πείσμωσε, μουλάρωσε και τελικά αρνήθηκε να φύγει, θέλοντας να παλέψει για τη θέση του στη Liverpool. Αλήθεια, όμως, ποια ήταν η θέση του στη Liverpool;

Αρχικά ο King Kenny όταν τον έφερε στο Anfield από το Wearside και τη Sunderland το 2011, τον χρησιμοποίησε ως κλασικό δεξί χαφ, θέση στην οποία ο Hendo δεν έδειχνε πολύ άνετος, καθώς εκείνος απολάμβανε να αγωνίζεται ως κεντρικός μέσος. Μετά την οριστική παραμονή του και για τις 2 επόμενες σεζόν ο Hendo έπαιξε σχεδόν τα πάντα: Κεντρικό χαφ, δεξί χαφ, δεξί μπακ, δεξί ακραίο μπακ, μέχρι και «ψεύτικο» αριστερό εξτρέμ. Βλέπετε η προσαρμοστικότητά του, αλλά και η θέληση και το πάθος του για δουλειά, τον μετέτρεπαν σε θύμα του εαυτού του, με τον Rodgers να βρίσκει στο πρόσωπό του ένα πολύτιμο εργαλείο για όλες τις δουλειές. Όλες έγραψα; Όχι ακριβώς. Μία θέση δεν είχε παίξει ο Hendo στα πρώτα 3 χρόνια του στη Liverpool, εκείνη του αμυντικού χαφ. Μια θέση την οποία σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου ο Klopp δήλωσε ότι ο Hendo μπορεί να κληθεί φέτος να την παίξει απαντώντας έτσι στην κριτική των φιλάθλων, οι οποίοι μέχρι σήμερα γκρινιάζουν για να αποκτηθεί ένα δυνατό αμυντικό χαφ για back up του Fabinho. Του ταιριάζει αυτή η θέση λοιπόν ή θα είναι μία λύση ανάγκης, όπως το 2020 όταν ο αρχηγός αναγκάστηκε να υποδυθεί το σέντερ μπακ (και όχι με μεγάλη επιτυχία);

Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΑΜΥΝΤΙΚΟΥ ΧΑΦ

Πολλοί προπονητές λένε ότι ένα εξαιρετικό αμυντικό χαφ το βλέπεις πιο πολύ όταν λείπει, παρά όταν αγωνίζεται. Και μέσα στην υπερβολή της, η φράση αυτή αναδεικνύει την αλήθεια. Αρκεί να φανταστούμε μια Chelsea όλα αυτά τα χρόνια χωρίς τον Kante, μία Manchester City χωρίς τον Rodri ή τη Liverpool χωρίς τον Fabinho. Θέλετε αντίστροφη ανάγνωση; Φέρτε στο μυαλό σας τη United που δεν μπορεί να σηκώσει κεφάλι, γιατί δεν διαθέτει τουλάχιστον έναν world class παίκτη για τη θέση του αμυντικού χαφ. Μια ομάδα ανερμάτιστη που, παρά τους πολλούς και καλοπληρωμένους σταρ, μοιάζει περισσότερο με άναρχο θίασο από ντίβες, παρά με ένα οργανωμένο σύνολο που διεκδικεί το πρωτάθλημα της Premier League. Και ειδικά στον τρόπο που αμύνεται. Τι είναι αυτό, όμως, που κάνει τόσο πολύτιμο το αμυντικό χαφ; Ας δούμε αρχικά τις δουλειές που επιτελεί.

Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο, ένας αμυντικός μέσος έχει την ευθύνη να διασπάσει τη ροή του παιχνιδιού όταν ο αντίπαλος έχει την κατοχή της μπάλας. Ο ρόλος του περιλαμβάνει την υποστήριξη της άμυνας, την προστασία των στόχων της και τη σύνδεση μεταξύ άμυνας και επίθεσης όταν χρειάζεται. Είναι κομβικός ο ρόλος του, είναι ο ενδιάμεσος κρίκος, το αναπόσπαστο κομμάτι στο build up. Ο αμυντικός μέσος είναι σημαντικός στο ποδόσφαιρο γιατί μπορεί να υπαγορεύσει τη ροή του παιχνιδιού. Από αυτή τη θέση, ένας κορυφαίος αμυντικός χαφ μπορεί να ελέγξει πλήρως το παιχνίδι αποτελώντας την ασφαλή γέφυρα μεταξύ άμυνας και επίθεσης.

Είναι σχεδόν αυτονόητο στο job description του αμυντικού χαφ ότι ένα μεγάλο κομμάτι του ρόλου του αφιερώνεται στην ανασταλτική λειτουργία. Αυτή είναι ίσως η πιο σημαντική αποστολή για τη θέση αυτή. Καλή ανασταλτική λειτουργία σημαίνει πολλά πράγματα, που καλό είναι να τα έχουμε στο μυαλό μας από τώρα, πριν κάνουμε τη σύγκριση Fab – Hendo για τη θέση αυτή. Το να είσαι καλός στην ανασταλτική λειτουργία ως αμυντικό χαφ σημαίνει πρέπει να κάνεις καλά τάκλιν, να μπορείς όχι απλά να κόβεις αλλά να κολλάς την μπάλα στο πόδι είτε για να παγώνεις την αντίπαλη επίθεση ή να περνάς γρήγορα στην αντεπίθεση, όπως και το να είσαι καλός στις διεκδικήσεις στον αέρα. Ειδικά στην Αγγλία. Ο αμυντικός μέσος θωρακίζει την αμυντική γραμμή. Είναι η ασπίδα της. Τα αμυντικά χαφ λειτουργούν ως ασπίδα για την άμυνα και τον τερματοφύλακα, πιέζοντας τους αντιπάλους, με το να κλέβουν μπάλες ή ακόμα και με το να κάνουν φάουλ. Ένας αμυντικός μέσος πρέπει να παρακολουθεί πάντα τι συμβαίνει γύρω του και να μη χάνει εύκολα την κατοχή, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε γκολ. Το να έχει επίγνωση 360 μοιρών για όλα όσα συμβαίνουν στο γήπεδο είναι ένα ζωτικό μέρος του ρόλου ενός αμυντικού χαφ.

Στο σύστημα 4-3-3 που εμπιστεύεται και ο Klopp μέχρι σήμερα το να έχεις τρεις παίκτες στην επίθεση σημαίνει ότι μπορείς να πιέσεις ψηλά στον αγωνιστικό χώρο. Οι εξτρέμ επιδιώκουν να μπλοκάρουν την κυκλοφορία της μπάλας στην αντίπαλη περιοχή, να πιέσουν σε πλάτος, με τον σέντερ φορ ειδικά να στοχεύει στο να μπλοκάρει οποιοδήποτε εναλλαγή παιχνιδιού. Είναι ένα σύστημα δυνατό για τους εξτρέμ, που τους επιτρέπει να ξεκινήσουν από πιο πλατιά βάση και να πιέσουν προς τα μέσα, εάν ο στόχος είναι να οδηγήσουν το παιχνίδι σε μια παγίδα στη μεσαία γραμμή. Εδώ τα τρία κεντρικά χαφ στο 4-3-3 καλύπτουν και προστατεύουν τις κεντρικές περιοχές και όταν αμύνονται προσαρμόζονται ώστε οι δύο από τους κεντρικούς να μετατρέπονται σε αμυντικά χαφ και άλλος να μένει προωθημένος μέσος για να βοηθήσει στο τρανζίσιον. Αυτή τη μοιρασιά έκαναν Fabinho -Gini, όσο υπήρχε στην ομάδα ο Ολλανδός, ενώ ο Henderson αναλάμβανε να ξεκινήσει το build up περνώντας την μπάλα μπροστά (όπως δείχνει η φωτό). Στην παραδοσιακή του μορφή το σχήμα 4-3-3 παίζεται με ένα αμυντικό χαφ, το οποίο πλαισιώνεται από άλλους δύο κεντρικούς χαφ, οι οποίοι άλλοτε θα πιέσουν μεμονωμένα τις μεγάλες περιοχές πίσω από τους εξτρέμ κι άλλοτε θα στηρίξουν ή θα τροφοδοτήσουν τον σέντερ φορ. Για αυτό η δουλειά του Fab δεν είναι να προωθείται (άλλο αν το κάνει μια στα τόσα), αλλά να κινείται μεταξύ άμυνας και κεντρικής γραμμής. Τώρα βέβαια, όταν οι περιστάσεις το επιτρέψουν ή η πίεση πρέπει να γίνει μεγαλύτερη όπως με τη Villarreal, ακόμα και ο Fab θα προωθηθεί με κάποιο από τα full backs να τον καλύπτει.

Συνήθως τα αμυντικά χαφ είναι οι αφανείς ήρωες ή στην καλύτερη οι υποτιμημένοι και αθέατοι πρωταγωνιστές που θυσιάζονται άλλοτε για την άμυνα, και άλλοτε για την από πίσω στήριξη της επιθετικής γραμμής. Είναι τα πολυ-εργαλεία που χωρίς αυτά δεν νοείται να αγωνίζεται ομάδα υψηλού επιπέδου. Για αυτό και οι αρετές που πρέπει να έχουν είναι πολλές:

Ο αμυντικός μέσος πρέπει να είναι εξαιρετικός στις διεκδικήσεις σε αέρα και έδαφος, όπως αναφέραμε και πριν. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να είναι καλός στο ψηλό παιχνίδι όντας αλτικός, ψηλός, δυνατός, κάτι από όλα αυτά ή όλα μαζί, ενώ παράλληλα να πρέπει είναι καλός και στα τάκλιν. Το καλό αμυντικό χαφ πρέπει έχει τη δυνατότητα κατακόρυφου άλματος, να έχει δύναμη στον αέρα κρατώντας τους επιθετικούς, ενώ πρέπει να είναι και δυνατός στο κάτω μέρος του σώματος και να καθαρίζει και με τα δύο πόδια.
Πρέπει να είναι γρήγορος, όχι μόνο στο σπριντ αλλά και στις ανακλαστικές κινήσεις. Στα κλεψίματα και στα φάουλ όταν θέλει να ανακόψει τις επικίνδυνες αντεπιθέσεις των αντιπάλων. Πρέπει να είναι γρήγορος στο πρώτο βήμα και να προσαρμόζεται στην απότομη εναλλαγή των καταστάσεων.
Πρέπει να έχει αντοχή και υψηλό ρυθμό εργασίας. Το αμυντικό χαφ είναι ο ακούραστος εργάτης, που η απόδοσή του αποτελεί βαρόμετρο για τη συνολική αντοχή και διάρκεια της ομάδας.
Πρέπει να είναι ευέλικτος, ειδικά κινούμενος προς τα πίσω για να πάρει τα βήματα της αντεπίθεσης.
Στα ψυχικά χαρίσματα πρέπει να είναι ανιδιοτελής, να βλέπει όλο το γήπεδο και να έχει αντίληψη του χώρου. Να είναι ηγέτης και να βγάζει ένταση και πάθος.

FABINHO VS HENDERSON

Διαβάζοντας τα παραπάνω εκτιμώ ότι έχει γίνει ήδη κατανοητό ποια από τα χαρακτηριστικά αυτά διαθέτουν οι δύο παίκτες και γιατί ο Fabinho είναι πλασμένος για αμυντικό χαφ, ενώ ο Henderson μπορεί να παίξει εκεί μόνο κατά περίσταση και όχι με απόλυτη επιτυχία.

Τα περσινά στοιχεία της Premier League ενισχύουν αυτή την εικόνα. Στις μάχες 1v1 ο Fabinho έδωσε 255 κερδίζοντας τις μισές, ενώ ο Henderson έδωσε μόλις 159 κερδίζοντας τις 77. Στον αέρα ο Fabinho είχε 44 κερδισμένες μονομαχίες, ενώ ο Hendo μόλις 18. Ο Fab είχε και δέκα τάκλιν παραπάνω από τον Hendo (46-36), αν κι αυτό δεν είναι το πιο δυνατό του σημείο.

Ο Fabinho έχει 1.88 ύψος και είναι 28 ετών, ενώ ο Henderson 1.82 και 32 ετών αντίστοιχα. Η εναέρια δύναμη, η κατακόρυφη αλτικότητα, η ευελιξία και η στροφή στο κορμί όταν αμύνεσαι στην αντεπίθεση, η ταχύτητα και αμεσότητα στο κόψιμο είναι στοιχεία που υπερτερεί ο Βραζιλιάνος και για αυτό και είναι τόσο ταιριαστός για αυτή τη θέση. Προς θεού, κι ο Henderson κόβει, κυνηγάει, τρέχει, μαρκάρει, κλέβει, αλλά δεν είναι αμυντικό χαφ, κι ούτε μπορεί να αντικαταστήσει τον Fabinho σε διάρκεια, όπως θα το έκανε ένα καθαρόαιμο αμυντικό χαφ των 30-40 εκατομμυρίων ευρώ. Όμως μια άλλη διάσταση, εξίσου σημαντική της ένστασης που έχουμε στην προσφιλή τακτική του Klopp να θυσιάζει παίκτες ελλείψει μεταγραφών είναι η απουσία τους από την κανονική τους θέση. Στερώντας τον Henderson από τη θέση του κεντρικού μέσου, χάνεις έναν παίκτη που στην κανονική του θέση στηρίζει καλύτερα τα εξτρέμ, έχει μεγαλύτερη ακρίβεια στη σέντρα, ενώ πιέζει ψηλά στήνοντας παγίδες για το αντίπαλο build up.

Το γιατί η Liverpool χρειάζεται δεύτερο αμυντικό χαφ το έχουμε αναλύσει από τις 22/6 στο παρακάτω κείμενο: https://www.liverpool.gr/?p=106849. Ωστόσο, μετά από το παρόν άρθρο νομίζω γίνεται ακόμα πιο κατανοητό γιατί γκρινιάζει η κερκίδα και γιατί πιστεύουμε ότι μόνο με ένα καθαρόαιμο αμυντικό χαφ, σεζόν των 60 αγώνων δεν βγαίνει. In Klopp we trust ναι, αλλά όταν έχεις βγάλει ήδη τη μεταγραφή του Nunez από πωλήσεις, μην μας πρήζεις ρε FSG με το moneyball. Πάρε ένα αμυντικό χαφ, αν θες η ομάδα να πάρει και τίτλους το 2022/23.